به گزارش پایگاه خبری
شستون، پس از ترور سردار سلیمانی از سوی آمریکا وی به یکی از چهرههای رسانهای و شناخته شده دنیا تبدیل شد. قبل از ترور، بیشتر نخبگان سیاسی، نظامی و امنیتی بودند که او را میشناختند. قاسم سلیمانی نهتنها به لحاظ نظامی بلکه به دلیل نقش مهمی که در تحقق سیاستهای خارجی ایران داشت مطرح است.
رسانههای مختلف دنیا درباره نقش، نفوذ و شخصیت سلیمانی به مطالب مختلفی پرداختهاند. بعضیها سعی کردهاند چهرهای منفی از سردار سلیمانی به دنیا نشان دهند و بعضیها وی را تحسین کردهاند. اما نکته قابلتوجه این است که دشمنان یا مخالفان از قاسم سلیمانی بهخاطر نقش و تأثیری که در منطقه داشته با حیرت یاد کردهاند.
یکی از افسران سابق سیا گفته بود «قاسم سلیمانی تنها فرد قدرتمند عملیاتی در خاورمیانه است، اما کسی از او چیزی نمیداند». سردار سلیمانی آمریکا را مسئول جنگ، خشونت و بدبختی در خاورمیانه میدانست و ازاینرو به مقابله با سیاستهای آمریکا میپرداخت.
خیلی کم میتوان ژنرالی در دنیا یافت که با شجاعت و شهامت علیه دخالتهای آمریکا در امور کشورها بایستد و در خاورمیانه بر ضد نیروهای آمریکایی دست به عملیات نظامی و امنیتی بزند.
سلیمانی اجازه نداد تروریسم به داخل مرزهای ایران ورود پیدا کند؛ بلکه با تروریسم در آنسو مرزهای کشور مبارزه کرد. برخی شهید سلیمانی را یک شخصیت منحصربهفرد دانستهاند. بعضی از تحلیلگران آمریکایی بر این باورند که «ما کسی شبیه به سلیمانی در آمریکا نداریم. او باتجربه، توانا و مورداعتماد رهبری ایران و موفقتر از فرماندهان آمریکایی بود».
یکی از تحلیلگران مطالعات استراتژیک با کنایه به آمریکاییها گفته بود «اگر بخواهیم فردی مثل سلیمانی را در آمریکا پیدا کنیم، باید فقط در فیلمهای اکشن هالیوودی دنبال چنین فردی بگردیم».
تعدادی دیگر با اشاره به سابقه طولانی و تجربیات زیادی که سردار سلیمانی در امور نظامی داشته از او بهعنوان قدرتمندترین ژنرال خاورمیانه نامبردهاند.
بعضی از نخبگان غربی، قاسم سلیمانی را بهعنوان «فرمانده در سایه» یا «قهرمان در سایه» معرفی میکنند. برخی گزارشها سردار سلیمانی را برترین کارشناس نظامی جهان دانستهاند.
بسیاری از سیاستمداران غربی ضمن اینکه ژنرال سلیمانی را دشمن خود میدانستند بااینحال بهواسطه هوش و نفوذش برای وی احترام قائل بودند. سردار سلیمانی به لحاظ سیاسی و امنیتی در سطوح مختلف تأثیرگذار بود. گفته میشود که بدون حمایت سلیمانی تقریباً غیرممکن بود که رهبران سوریه بتوانند در مقابل براندازان ایستادگی کنند.
تغییر روند جنگ داخلی سوریه به نفع بشار اسد، مقابله با داعش در سوریه و عراق، تأثیرگذاری بر نوری مالکی (نخستوزیر وقت عراق) بر خروج آمریکا از عراق (۲۰۱۱)، مدیریت شبهنظامیانی که در عراق علیه نیروهای آمریکایی میجنگیدند، و مواردی ازاینقبیل را از شاهکارهای سیاسی نظامی سلیمانی میدانند.
طبق برآوردهای ارتش آمریکا در آگوست ۲۰۱۶ «قاسم سلیمانی حدود صدهزار جنگجوی عراقی و شش اردوگاه آموزشی را تحتنظر داشته است». نخبگان نظامی و امنیتی آمریکا در خصوص قدرت منحصربهفردی که سلیمانی برای شکلدهی به سیاست خارجی ایران داشته و نقشی که در اقدامات امنیتی و نظامی منطقه ایفا نموده، او را یک فرد بینظیر توصیف کردهاند.
آمریکاییها از او بهعنوان یک استراتژیست و مغز متفکر که در عراق، لبنان، سوریه، یمن، افغانستان و... نفوذ داشت یاد میکنند نشریه آمریکایی فارن پالیسی در دهمین گزارش سالانه خود پیرامون معرفی متفکران برتر جهانی در عرصههای مختلف، از قاسم سلیمانی بهعنوان یکی از ده چهره و متفکر برتر در عرصه امنیتی دفاعی نامبرده است.
بهواسطه همین ویژگیهای خاص و ممتازی که سردار سلیمانی دارا بود، آمریکا و اسرائیل او را خطری علیه سیاستهای خود در خاورمیانه میدیدند. ازاینرو، در پی آن برآمدند تا به طرق مختلف با قاسم سلیمانی مقابله کنند. آژانسهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل قاسم سلیمانی را مدتها زیر نظر گرفته بودند. پس از اینکه اطمینان یافتند که نمیتوانند با قاسم سلیمانی کنار بیایند، یکی از اولین اقداماتشان تحریم وی بود. ولی تحریم مؤثر واقع نشد.
در نتیجه، تصمیم به حذف فیزیکی سردار سلیمانی گرفتند که در یک عملیات محرمانه و غافلگیرانه در ۱۳ دی ۱۳۹۸ ژنرال سلیمانی را ترور کردند؛ حادثهای که اعتراض خیلی از دولتها و مردم را در سراسر جهان به همراه داشت. برخی از مقامات آمریکایی معتقدند که ترور قاسم سلیمانی معادل کشتن رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا یا مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) است، درحالیکه گروهی دیگر ترور سردار سلیمانی را مهمتر و فراتر از کشتن مدیر سازمان سیا دانستهاند.
کارشناسان امنیتی غربی بر این باورند که ترور سلیمانی مهمترین ترور در تاریخ ایالات متحده آمریکا بشمار میرود که اهمیت و پیامدهای استراتژیک آن را نمیتوان دستکم گرفت.
ترور سپهبد سلیمانی بازارهای جهانی را متلاطم کرد و به معاملات آتی سهام و قیمت انرژی ضربه زد. جدا از مسائل سیاسی و امنیتی، این روزها موضوع قاسم سلیمانی در حوزههای علمی نیز ورود پیدا کرده است.
در چند سال اخیر، علاوه بر اینکه مقالاتی درباره سلیمانی به زبانهای مختلف در کشورهای مختلف به چاپ رسیده، در داخل کشور نیز تعدادی از دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری علوم سیاسی و روابط بینالملل مشغول نگارش پایاننامهها و رسالههایی در خصوص نحوه تأثیرگذاری قاسم سلیمانی در منطقه هستند.
بدون شک، سرویسهای امنیتی اسرائیل و آمریکا تحمل چهرههای قدرتمندی چون قاسم سلیمانی که مقابل سیاستهای آنها قرار گیرند را ندارند و به هر طریقی سعی میکنند چنین نخبگان نظامی را حذف کنند. طبیعتاً، وجود قاسم سلیمانی برای خیلیها یک تهدید جدی تلقی میشد.
به قلم احمدرضا طاهری استاد علوم سیاسی و عضو هیئتعلمی دانشگاه
انتهای خبر/
