به گزارش پایگاه خبری
شستون به نقل از عصرهامون، امیر راستگو کارشناس مسائل اجتماعی در یادداشتی نوشت؛ در شرایط پیچیده و پرتنش منطقه‌ای، که گاه جهل برخی عوامل داخلی و گاه سیاست‌های استکباری موجب دامن زدن به اختلافات مرزی و آبی می‌شوند، نگاه راهبردی به منابع داخلی کشور به‌ویژه در حوزه آب می‌تواند گره‌گشای بسیاری از چالش‌ها باشد.
تجربه اخیر اختلافات مرزی میان هند و پاکستان و موضوع بستن رود سند بر روی پاکستان، بار دیگر این واقعیت را یادآوری کرد که نباید چشم‌انتظار منابع فرامرزی بود.
در سیستان و بلوچستان، با وجود ظرفیت‌های قابل توجه بارندگی‌های فصلی، روان‌آب‌ها و سفره‌های زیرزمینی مشترک با کشورهای همسایه، تاکنون بهره‌برداری مطلوبی از این پتانسیل صورت نگرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه بیش از یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب رواناب ناشی از بارش‌ها به دلیل نبود زیرساخت و مدیریت مناسب، از دسترس خارج شده و به هدر می‌رود.
در چنین شرایطی، تکیه بر منابع داخلی نه تنها کم‌هزینه‌تر و پایدارتر است، بلکه وابستگی به مراودات سیاسی و اقتصادی با کشورهای همسایه را نیز کاهش می‌دهد. پروژه‌های پرهزینه‌ای مانند طرح آبرسانی ۴۶ هزار هکتاری دشت سیستان اگر بدون برآورد دقیق از ذخایر داخلی طراحی شوند، ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور با بحران‌های جدی مواجه شوند.
مشارکت مردم، کلید مدیریت بهینه آب
یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت موفق منابع آبی، مشارکت مستقیم مردم و بهره‌برداران محلی است. استفاده از دانش بومی، تجربه کشاورزان، ایجاد شوراهای محلی آب و تشکل‌های مردمی می‌تواند گامی بلند در جهت پایدارسازی منابع آبی باشد. بدون همراهی جوامع محلی، هیچ سیاست یا پروژه‌ای به سرانجام نمی‌رسد.
احداث بندهای خاکی کوچک، سازه‌های تغذیه مصنوعی، مخازن محلی و استفاده از روش‌های آبخوان‌داری، راهکارهایی هستند که در بسیاری از کشورهای کم‌آب امتحان خود را پس داده‌اند. این زیرساخت‌ها به‌مراتب اقتصادی‌تر و کاربردی‌تر از طرح‌های انتقال آب از سایر حوضه‌ها هستند.
دیپلماسی آب، نیازمند نگاه کارشناسی و هوشمندانه
در کنار تلاش برای بهره‌برداری از منابع داخلی، نباید از دیپلماسی آب نیز غافل شد. مذاکره درباره حقابه‌ها، بهره‌برداری مشترک از منابع مرزی و جلوگیری از بحران‌های آبی نیازمند تیم‌های متخصص، هوشیاری سیاسی و پرهیز از تنش‌آفرینی است.
در پایان باید گفت که آینده امنیت آبی سیستان و بلوچستان، نه در سیاست‌های فرامرزی، بلکه در اصلاح نگاه به ظرفیت‌های داخلی، مشارکت مردم، بهره‌گیری از دانش نوین و هم‌افزایی نهادها نهفته است. امروز زمان آن است که به‌جای نگاه به بیرون، از درون بجوشیم و خود را به منابع آبی پایدار و بومی مجهز کنیم.
انتهای خبر/
https://asrehamoon.ir/vdcexf8z7jh8foi.b9bj.html
